Τζένη Μανάκη
ΜΙΚΡΕΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΡΟΔΟΣΙΕΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ - ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΒΙΤΣΟΣ
Η Θεσσαλονικιά, Αλεξάνδρα Μελά, επιτυχημένη συγγραφέας στην Αμερική, που κατοικεί στο Λος Άντζελες, δέχεται την επίσκεψη της καλύτερης φίλης των νεανικών της χρόνων, της ψυχιάτρου Μαρίνας. Οι δυο μεσήλικες πλέον γυναίκες, κάνοντας έναν απολογισμό ζωής και αποκαλύπτοντας η μια στην άλλη καλά κρυμμένα μυστικά, που για χρόνια βάραιναν τις ψυχές τους, προσπαθούν να αναλύσουν τα γεγονότα και τις “προδοσίες” που στιγμάτισαν τις ζωές τους και άφησαν επάνω τους βαριές αγιάτρευτες πληγές.
Παράλληλα με τις ιστορίες των δυο πρωταγωνιστριών, περιγράφονται και οι ζωές άλλων ηρώων, φίλων, συγγενών, συντρόφων της Αλεξάνδρας και της Μαρίνας που αποτέλεσαν φάρους ή ύφαλους στην πορεία της ζήσης τους. Οι δυο αυτές ηρωίδες, δυο υπάρξεις διαφορετικές, προερχόμενες από εκ διαμέτρου αντίθετα οικογενειακά και οικονομικά υπόβαθρα, βλέπουν και βιώνουν την προδοσία από διαφορετική οπτική γωνία. Από τη μια μεριά, η Αλεξάνδρα είναι αυτή που έχει ίσως υποστεί τις περισσότερες προδοσίες από τα γεννοφάσκια της ακόμα και από την ίδια της την μητέρα, ενώ από την άλλη η Μαρίνα, νιώθει πως έχει “προδώσει” άτομα του οικογενειακού της κυρίως περιβάλλοντος και οι Ερινύες την ακολουθούν μέχρι το μακρινό υπερατλαντικό της ταξίδι.
Ξεφυλλίζοντας το ανατρεπτικό αυτό μυθιστόρημα, ο αναγνώστης έρχεται αντιμέτωπος με πολλά και ποικιλόμορφα ερωτήματα που ταλανίζουν τους ήρωές του. Μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει τα σημάδια της προδοσίας πριν αυτή αποκαλυφθεί; Μήπως τις περισσότερες φορές, παρόλο που αυτά τα σημάδια είναι αισθητά, εθελοτυφλούμε, γιατί δε θέλουμε να ξυπνήσουμε από το όμορφο όνειρο που έχουμε διαμορφώσει στο μυαλό μας; Τι οδηγεί άραγε τους ανθρώπους στην προδοσία; Μήπως πολλές φορές πίσω από τις μεγάλες προσδοκίες κρύβονται μεγάλες προδοσίες; Πόσο δύσκολο ή εύκολο είναι να ξεπεράσει κανείς την προδοσία που υπέστη; Μήπως κάποιες προδοσίες δεν ξεπερνιούνται ποτέ παρά φωλιάζουν για πάντα στις πληγωμένες καρδίες των ανθρώπων; Πρέπει να ομολογούμε την απιστία ή να την αποσιωπούμε για να αποφύγουμε τις καταστροφικές της συνέπειες;
Διεισδύοντας περισσότερο στον τρόπο γραφής της Τζένης Μανάκη, μού δημιουργήθηκε η εντύπωση πως, μέσω της κεντρικής της ηρωίδας, επιδιώκει να μεταφέρει την προσωπική της άποψη σχετικά με τη διαδικασία της συγγραφής. Πιο αναλυτικά η συγγραφέας - Αλεξάνδρα θεωρεί πως η συγγραφή ενός βιβλίου χάνει την αυθεντικότητά της και δεν αντιπροσωπεύει τον δημιουργό της, όταν γίνεται κατά παραγγελία και όχι ως αποτέλεσμα έμπνευσης. Διαφαίνεται καθαρά η άρνησή της να δημιουργήσει ένα έργο μόνο και μόνο για να γίνει αρεστή ή πιο αναγνωρίσιμη από το αναγνωστικό κοινό ή ακόμη για να έχει μεγάλα οικονομικά οφέλη. Επίσης επισημαίνεται η διαφορά που έχει ένα μυθιστόρημα από την μεταφορά του στη μεγάλη οθόνη και πόσα στοιχεία του χάνονται ή αλλοιώνονται, μέσω αυτής της διαδικασίας.
Η συγγραφέας, με έναν όμορφο και ευρηματικό τρόπο, χρησιμοποιώντας τρίτο πρόσωπο και συχνά flash back στην αφήγηση, καταφέρνει να παραδώσει στα χέρια μας ένα καλοδουλεμένο και καλογραμμένο μυθιστόρημα, που διαβάζεται ευχάριστα και με αμείωτο ενδιαφέρον. Προβληματιζόμαστε αλλά και συμπάσχουμε με τους ήρωες, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που μας μεταδίδει πληροφορίες που πιθανόν αγνοούσαμε, όπως για παράδειγμα ο τρόπος διακίνησης λαθρομεταναστών από το Μεξικό στην Αμερική και η ορολογία που χρησιμοποιείται. Επίσης παρουσιάζονται ορισμένα θέματα που έως και σήμερα θεωρούνται από κάποιους ταμπού, όπως η ομοφυλοφιλία. Εδώ η συγγραφέας, με έναν πιο προχωρημένο τρόπο σκέψης, προσπαθεί να δείξει στους αναγνώστες ότι υπάρχει και μια άλλη οπτική γωνία από την οποία μπορούμε να δούμε τα πράγματα.
Η Τζένη Μανάκη προσπαθεί να διεισδύσει στα άβατα των συναισθημάτων των πρωταγωνιστών της εξερευνώντας το τι προκαλεί τις αντιδράσεις τους και τις αιτίες που τους οδηγούν στις τελικές τους αποφάσεις. Μέσω αυτής της τακτικής πετυχαίνει στο μέγιστο βαθμό να κάνει τον αναγνώστη να κατανοήσει τον ψυχικό κόσμο των ηρώων της. Υπερτονίζει τη δύναμη της φιλίας και το πώς αυτή επιδρά πάνω στα πληγωμένα από τις καταστάσεις σώματα.
Στο τέλος του μυθιστορήματος η Τζένη Μανάκη κλείνει με ένα έμμεσο μήνυμα που εκπλήσσει και επηρεάζει τον αναγνώστη. Πράγματι δεν είναι όλα αρνητικά μέσα στην ανθρώπινη ύπαρξη. Πάντα υπάρχουν άτομα γύρω μας που με την μεγαλοψυχία τους, τη γενναιοδωρία τους, την ανωτερότητά τους, μπορούν να κατανοήσουν τις άσχημες συμπεριφορές και να συγχωρήσουν. Μπορούν να ξεπεράσουν τον πληγωμένο τους εγωισμό και ν’ αναβαπτιστούν.
Η Τζένη Μανάκη πολεμά την ίδια την έννοια της προδοσίας με εξίσου ισχυρά όπλα. Αγάπη, φιλία, συγχώρεση… Θέλω να της εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια και να της ευχηθώ καλή συνέχεια στο συγγραφικό της έργο.
Παπακώστα Ελένη
Πτυχιούχος Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ.